Zachcianki w ciąży – skąd się biorą i czy można im ulegać?

Zachcianki w ciąży to przypadłość każdej przyszłej mamy. Częsta ochota na różne smaki i dziwne połączenia kulinarne to niemal codzienność. Niektóre kobiety wierzą, że konkretny rodzaj zachcianek może wskazywać na płeć dziecka. Jakie są najczęstsze zachcianki w ciąży? Czy można im ulegać? Kiedy zaczynają się zachcianki w ciąży?

Zachcianki w ciąży – skąd się biorą?

Zachcianki w pierwszych tygodniach ciąży związane są z silną potrzebą spożywania określonego rodzaju pokarmu. W związku z tym zjawisko to określa się również jako głód selektywny. Potrzebę spożywania specyficznej grupy produktów (lub składników odżywczych) w czasie ciąży zgłasza niemal 50–90% kobiet! Zachcianki pojawiają się zwykle w końcówce I trymestru ¹.

Wśród możliwych źródeł ciążowych zachcianek, najczęściej wymienia się 2 przyczyny ¹:

• zmiany hormonalne,
• niedobory żywieniowe.

Zachcianki ciążowe a zmiany hormonalne

Okres ciąży to prawdziwa burza hormonalna. W organizmie przyszłej mamy zachodzi szereg zmian, które mają przygotować jak najlepsze podłoże do rozwoju malucha i zapewnić mu odpowiednie warunki. Z uwagi na te przeobrażenia kobiety często obserwują wiele zmian w swoim dotychczasowym zachowaniu, również w sposobie żywienia ¹.

Za zwiększonym łaknieniem w czasie ciąży i głodem selektywnym (zachcianki) stać może neuropeptyd Y, odpowiadający za pobudzanie apetytu. Jego stężenie w czasie ciąży wzrasta kilkukrotnie, dlatego też jest jedną z możliwych przyczyn zwiększonego i specyficznego łaknienia w tym okresie ¹.

Zachcianki ciążowe a niedobory żywieniowe

Rozwój maluszka w łonie mamy naturalnie wiąże się ze zwiększoną potrzebą na uzupełnienie większości składników odżywczych. Między innymi dlatego kompleksowe i dobrze zbilansowane żywienie kobiety w ciąży ma kluczową rolę ¹.

Niektóre zachcianki mogą być gwałtowną reakcją na zapotrzebowanie jakiejś substancji odżywczej. Najczęściej wiąże się z to z niedoborami w diecie (a więc potrzebą uzupełnienia) witamin z grupy B, folianów, żelaza oraz magnezu ¹.

Jakie są najczęstsze rodzaje ciążowych zachcianek? Czy można im ulegać?

Zachcianki w ciąży mogą mieć dość specyficzny charakter. Jednak większość kobiet najczęściej obserwuje u siebie nieodpartą chęć na słodycze bądź fast foody. Może pojawiać się również ochota na ¹:

• słone i pikantne potrawy,
• nabiał,
• określone owoce czy warzywa.

O ile chęć na owoce, warzywa czy niektóre rodzaje nabiału nie budzi żadnych zastrzeżeń w czasie ciąży, o tyle przy pozostałych zachciankach należy zachować większą ostrożność, zwłaszcza w przypadku chęci na słodycze czy fast foody ¹.

Słodycze (np. ciastka, gotowe ciasta, czekolady i inne słodycze z jej dodatkiem), chipsy oraz fast foody są źródłem tzw. izomerów trans-nienasyconych kwasów tłuszczowych. Izomery te sprzyjają większemu stężeniu cholesterolu LDL (tzw. zły cholesterol) oraz mogą zakłócać prawidłowy rozwój maluszka ².

Dlatego też kobiety w ciąży powinny starać się unikać spożywania tego rodzaju produktu. Chęć na słodkie można zaspokoić, przygotowując własne, domowe wypieki czy inne wyroby.

Zachcianki w ciąży a płeć dziecka – czy ma to związek?

Zachcianki w ciąży a płeć dziecka to temat, który bardzo interesuje przyszłych rodziców. Wśród ciążowych zachcianek istnieje również wiele teorii sugerujących, że silna potrzeba spożywania określonego rodzaju produktów może świadczyć o płci dziecka. Teorie te pozostają nadal wyłącznie w kanonie ludowych przesądów, gdyż brak na nich rzetelnych dowodów naukowych.

---

1. Al-Mehaisen, L. i inni. “Is there a relationship between children’s behaviour and food cravings during pregnancy?”, Journal of Taibah University Medical Sciences, 2018.↩
2. Szostak-Węgierek, D. “Produkty niewskazane w czasie ciąży”, Medycyna Praktyczna, dostęp: 8.11.2021↩