Śluz szyjkowy, produkowany przez szyjkę macicy, pełni niezwykle ważne funkcje w organizmie. Poza wsparciem procesów płodności umożliwia również wdrożenie naturalnych metod antykoncepcji. Umiejętność rozróżniania tego, jak wygląda śluz przed okresem, a jak po zapłodnieniu, zwiększa samoświadomość kobiety i daje jej większy wgląd w kontrolę swojego ciała. Jakie funkcje pełni śluz? Jak odróżnić upławy przed okresem od śluzu po zapłodnieniu? Odpowiadamy!
Śluz, produkowany przez szyjkę macicy, jest zawiesiną o żelowej konsystencji. Jego głównym przeznaczeniem jest zwiększenie żywotności plemników i zapewnienie im odpowiednich warunków do przetrwania. Dlatego też w swoim składzie posiada substancję odżywiające, m.in. 1:
Substancje te połączone są wodą, dzięki czemu powstaje charakterystyczna zawiesina 1. Do głównych funkcji śluzu szyjki macicy należy:
Śluz zmniejsza ryzyko wchłaniania się drobnoustrojóww dalsze części dróg rodnych, jest pewnego rodzaju blokadą.
Z kolei po zapłodnieniu śluz nie tylko ułatwia przetrwanie plemnikom, ale wspomaga również ich przenikanie do dalszych części dróg rodnych, zapewnia im odżywienie i chroni przed działaniem szkodliwych czynników. Dodatkowo dzięki odpowiedniej strukturze śluz dokonuje selekcji – oddziela zdrowe plemniki od dysfunkcyjnych i patologicznych 2.
Wzrost ilości śluzu można zaobserwować tuż przed etapem owulacji, co wiąże się ze zwiększonym stężeniem estrogenów. Z kolei po owulacji w organizmie występuje wyższe stężenie progesteronu działającego hamująco na wydzielanie śluzu 2.
Dlatego też po owulacji obserwuje się małe ilości wydzieliny 1. Szacuje się, że dzienna produkcja śluzu w okresie owulacji wynosi ok. 600 mg/doba, gdzie dla porównania, w przypadku pozostałych faz cyklu, jego ilość waha się w granicach 20–60 mg/doba. Tak więc upławy przed okresem (w fazie lutealnej) są gęste i lepkie 2.
Obserwacja śluzu przez cały cykl miesiączkowy umożliwia ocenienie dni płodnych i niepłodnych, co przez niektóre kobiety wykorzystywane jest do naturalnego planowania ciąży bądź zabezpieczania się przed nią. Co istotne, aby nauczyć się rozpoznawać dni płodne i niepłodne, należy obserwować swój organizm przez minimum 3 miesiące, do roku 3.
Aby ocenić, czy doszło do zapłodnienia czy nie, zawsze należy wykonać test ciążowy i udać się na badania do lekarza. Można jednak wstępnie, dla własnej wiedzy i samoświadomości, spróbować ocenić, czy pojawiające się upławy zwiastują fazę lutealną 2 (w trakcie której pojawia się krwawienie, czyli tzw. okres), czy mogą sygnalizować zapłodnienie.
Aby odpowiedzieć sobie na pytanie:Jaki śluz przed okresem a jaki po zapłodnieniu, należy najpierw poznać kryteria jego rozróżniania, do którego należy przede wszystkim gęstość i lepkość śluzu 2.
Upławy przed okresem są gęste i lepkie, natomiast w pozostałych fazach cyklu, zwłaszcza przed owulacją, są wodniste i mają niską gęstość 2. Z kolei po zapłodnieniu śluz staje się bardzo gęsty i zamyka ujście do szyjki macicy, tworząc tzw. czop śluzowy wydalany przy porodzie 4.
W przerwach między jedną miesiączką, a drugą może pojawić się wydzielina o nieco różowej bądź brunatnej barwie – wówczas jest to śluz z domieszką krwi i świadczy o międzymiesiączkowych krwawieniach powstających m.in. na skutek przyjmowania antykoncepcji 5.
USP Zdrowie Sp. z o.o.
ul. Poleczki 35,
02-822 Warszawa,
(71) 714 94 00,
fax: (71) 714 94 10