Witamina B12 – dlaczego jest ważna na etapie planowania ciąży?

Optymalna podaż mikro- i makroelementów oraz witamin w okresie prekoncepcyjnym wykazuje pozytywny wpływ na wewnątrzmaciczne wzrastanie płodu i zdrowie matki. Jedną z witamin, która ma duże znaczenie dla zdrowia ciężarnej kobiety i płodu, jest witamina B12. Wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego, ponadto zmniejsza uczucie zmęczenia organizmu, które często doskwiera kobietom w ciąży. Głównym źródłem witaminy B12 jest odpowiednio skomponowana dieta. Witamina B12 w ciąży – co warto o niej wiedzieć? Odpowiadamy!

Witamina B12 – rola w organizmie

Witamina B12 jest substratem do syntezy DNA i RNA, mieliny i acetylocholiny, a także produkcji i dojrzewania erytrocytów. Właściwa ilość tego składnika w organizmie przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu homocysteiny¹. Witamina B12 ponadto przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego oraz w prawidłowej produkcji czerwonych krwinek. Witamina B12 pomaga także w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się również do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia.

Źródła witaminy B12 w pokarmie

Organizm zdrowego człowieka pobiera optymalne ilości witaminy B12 z pożywienia. Największą zawartość tego składnika mają produkty pochodzenia zwierzęcego. Duże ilości witaminy B12 znajdują się także w warzywach poddanych procesowi fermentacji (np. „miso” – wytwarzane poprzez fermentację ziarna soi). Występuje również w niektórych algach. Bogate w witaminę B12 produkty spożywcze to m.in. drób, ryby oraz skorupiaki. By dostarczyć organizmowi odpowiednie dla niego ilości witaminy B12, warto jeść też sery, jaja oraz mleko².

U kobiet jedzących mięso dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12 w większości przypadków jest w całości pokrywane. Problemy w tym zakresie mogą pojawić się u wegetarianek, weganek i kobiet z zaburzeniami wchłaniania w przewodzie pokarmowym. W tych przypadkach należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem celem ustalenia, czy konieczna jest suplementacja witaminy B12².

Witamina B12 a rozwój płodu

Witamina B12 ma ważne znaczenie dla prawidłowego rozwoju płodu. Wraz z kwasem foliowym i witaminą B6 jest substratem do syntezy DNA oraz donorem grup metylowych do jego metylacji. Od jej obecności zależy prawidłowy przebieg cyklu przemiany folianów, co jest ważne w kontekście szybkiego podziału komórek płodu i łożyska. Choć płód wykorzystuje witaminę B12 do szeregu reakcji biochemicznych, to sam nie jest w stanie jej syntetyzować¹.

Zbyt wysoki poziom homocysteiny może wpływać niekorzystnie na organizm dziecka i matki. Witamina B12 pomaga w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny.

Suplementacja witaminy B12 w ciąży – jaki preparat wybrać?

Na rynku dostępne są różne formy witaminy B12. Jedną z najczęściej spotykanych jest cyjanokobalamina, z kolei aktywną jest metylokobalamina. Uznaje się, że jest to forma o lepszej przyswajalności, w porównaniu do cyjanokobalaminy, dlatego w przypadku zaleceń dotyczących suplementacji tej witaminy rekomenduje się sięganie właśnie po metylokobalaminę.
Przed rozpoczęciem suplementacji witaminy B12 warto skonsultować się w tej sprawie z lekarzem prowadzącym ciążę. Należy wybierać produkty najwyższej jakości ze składem zgodnym z najnowszymi wytycznymi. W ich składzie nie powinno być substancji wypełniających, przeciwzbrylających, barwników i konserwantów.

---

1. Drews. K, Aktywne wspomaganie szlaku folianów – epigenetyczny wpływ choliny i witaminy B12 na rozwój ciąży, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Ginekologia Polska, Nr 12/2015.
2. Kośmider A., Czaczyk K., Witamina B12 – budowa, biosynteza, funkcje i metody oznaczania, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 5 (72), 17 – 32.
3. Rosenquist T.H., Ratashak S.A., Selhub J.: Homocysteine induces congenital defects of the heart and neural tube: effect of folic acid. Proc Natl Acad Sci, 1996, 93, 15227-15232.